Efüzyonlu otitis medianın tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemdir. Kulak zarına küçük bir kesi yapılarak orta kulakta biriken sıvı boşaltılır
ve ardından küçük bir tüp olan ventilasyon tüpü kulak zarına yerleştirilir. Tecrübeli cerrahlar tarafından yapıldığında ameliyatın komplikasyonu neredeyse yoktur.
Kulak iyileşmeye başladığında tüp kendiliğinden 6-18 ay içinde düşer. Bu süre hastadan hastaya değişmekle birlikte kiminde daha erken kiminde daha geç düşebilir.
Ancak nadiren de olsa tüp kendiliğinden düşmeyebilir bu durumda tüp cerrah tarafından çıkarılır. Zardaki delik tüp çıkınca genellikle kendiliğinden kapanmaktadır.
Ancak azda olsa kapanmayıp delik kalabilir. Bu durumda cerrahi olarak zar tamiri gerekebilir.
Ventilasyon tüpü çıktıktan sonra tekrarlamaya devam eden efüzyonlu otitis media durumunda ise kalıcı tüp denilen T tüp takılabilir.
T tüp çıktıktan sonra kulak zarında delik kalma oranı ventilasyon tüplerine göre daha yüksektir. Bu durumda cerrahi olarak zar tamiri gerekebilir.
Ameliyatın tekniğine karar verilirken hastalığın durumu, deliğin zar üzerindeki yeri, kulak kanalının yapısı, ameliyat sırasında kulak arkasındaki
mastoid kemiğe müdahale yapılıp yapılmayacağı, cerrahın ve nihayet hastanın tercihleri etkili olmaktadır. Zar tamiri ameliyatları kulak kanalı içinden (endaural),
endoskopik (kapalı) veya kulak arkasından yapılan kesi ile yapılabilmektedir.
Endoskopik ameliyatlarda dışardan bakıldığında gözle görülen herhangi bir kesi olmaz. Endoskopik kulak zarı tamiri ameliyatında zarı kapamak için (yama olarak)
genellikle kulaktaki tragus kıkırdağı ve bunu besleyen perikondriumu kullanılır. Açık ameliyatlarda ise kulak arkasındaki oluktan kesi yapılarak zara müdahale edilir.
Zarı kapamak için (yama olarak) temporal kasın zarı kullanılır.
Miringoplasti ameliyatı timpanoplasti ameliyatının bir tipi olup sadece kulak zarına müdahele edilir, işitmeyi sağlayan kemikçiklere (çekiç, örs, üzengi) müdahale edilmez.
Timpanoplasti ameliyatında ise kulak zarı onarımı ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sistemi de tamir edilir.
Hastalar genellikle ameliyat sonrası birinci günde pansumanları yapılarak hastaneden taburcu olabilmektedirler.
Endoskopik yolla ameliyat olan hastalarda ameliyat sonrası kulak kanalı içerisine konulan pamuk tampon 2 gün sonra alınır.
Hasta10-14 gün sonra kontrole çağırılarak kulak kanalının temizliği yapılır ve kulak zarının durumu kontrol edilir.
Ameliyattan 1-2 ay sonrada işitme testleri ile işitme seviyeleri kontrol edilir.
Açık ameliyatta ise kulağa sargı bezi yardımı ile baskılı pansuman yapılır.
Ameliyat sonrası 7.günde dikişler, 14. günde ise kulak içine konulan tamponlar alınarak zar kontrolü yapılır.
Ameliyattan 1-2 ay sonrada işitme testleri ile işitme seviyeleri kontrol edilir.
Orta kulak ve mastoid kemik içerisinde kolesteatoma adı verilen ve kemiği eriterek ilerleyen iltihaplı dokunun saptanması durumunda mümkün olan en kısa zamanda ameliyat
ile bu iltihabın temizlenmesi gerekir. Kolesteatomlu hastalarda işitme sisteminin korunması veya onarılması ikinci öncelikte olup asıl amaç yüz felci, iç kulak kaynaklı işitme
kaybı ya da kafa içi komplikasyonların (menenjit, beyin apsesi vb) oluşmasına fırsat vermeden iltihabın temizlenmesidir.
Timpanomastoidektomi orta kulaktaki enfeksiyonu ya da kolesteatomu temizlemek için yapılan cerrahidir. Kulak arkasına yapılan kesi ile gerçekleştirilir.
Bu ameliyatta temel amaç enfeksiyonu ve kolesteatomu temizlemektir. İşitmenin korunması veya iyileştirilmesi ise ikinci plandadır.
Ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılan hastalarda ise yapılan cerrahinin tipine göre değişen sürelerde çeşitli pansumanlar yapılması gerekmektedir.
Bu gurupta iyileşme daha uzun sürmekte, bu hastalarda gerçekleşen işitme kazancı genellikle diğer guruba kıyasla daha az olmaktadır.
Özellikle kolesteatomanın yüz siniri ve iç kulak komşuluğunda yerleşmiş olması durumunda sinire ve işitmeye zarar vermemek için bu bölgelerde kemik kazınamamakta
ve geride hücresel düzeyde hastalık kalabilmektedir. Bu durumdaki hastalarda kolesteatomanın tekrarlama riski yüksek olduğundan ameliyat sonrasında düzeli aralıklarla
kontrol muayeneleri yapılmalıdır. Bu guruptaki hastalarda işitme iletim sisteminin onarılmasına yönelik müdahaleler, kolesteatoma küçük odaklar halinde tekrarladığında
ya da 6-12 ay sonra yapılacak ikinci bakış kontrol ameliyatında yapılabilmektedir.
Hastalar genellikle ameliyat sonrası birinci günde pansumanları yapılarak hastaneden taburcu olabilmektedirler.
Hastaların ameliyat sonrası 7. günde dikişleri alınmaktadır. Bu süre zarfında hastalara sargı bezi yardımı ile baskılı pansuman yapılmaktadır.
14. günde ise kulak kanalı içine konulan tamponlar alınmakta ve kulak değerlendirilmektedir.
Otoskleroz nedeni ile hareketsiz hale gelen malleus (üzengi) kemiği çıkartılarak veya tabanı çeşitli aletler yardımı ile delinerek,
sesi iç kulağa ileten protez konulur. Ameliyat sonrası %90-95 başarılı sonuçlar alınmakta ve iletim tipi işitme kaybı tamama yakın düzeltilebilmektedir.
Çok hafif iletim tipi işitme kaybı olanlarda ve iç kulağı etkileyip ileri derece sinirsel tip işitme kaybı olanlarda ameliyat önerilmemektedir.
Bunun dışındaki durumlarda cerrahi önerilmektedir.
Stapedektomi açık ve kapalı (endoskopik) yolla yapılabilmektedir. Ameliyat sonrası birkaç gün baş dönmesi olabilmektedir.
Ameliyattan yaklaşık 7-10 gün sonra dış kulak yolu kanalına yerleştirilen cerrahi süngerler temizlenir. Bu süre sonunda hastalar normal yaşamlarına dönebilirler.
Bu ameliyattan sonra yaklaşık %1 oranında total işitme kaybı riski bulunmaktadır. Bunun haricinde kulak zarında delik oluşması,
yüz sinirinin zedelenmesi, kulakta enfeksiyon oluşması, pistonun erken dönemde yerinden çıkması gibi sorunlar izlenebilmektedir.
Instagram Hesabı
prof.dr.imdatyuce
E-mail
imdatyuce@hotmail.com